به طور معمول، قارچها دستهای از آفات را تشکیل میدهند که مواد آلی را تجزیه میکنند و به همین دلیل، آنها به عنوان «تخریب کنندگان ماده آلی» شناخته میشوند. با این حال، قارچها همچنین در تغذیه انسان و مزرعهداری نقش مهمی ایفا میکنند.
تا به امروز بیش از ۱۰٠ هزار گونه قارچ در سراسر جهان شناسایی شده است. برخی از انواع قارچها میتوانند در محیطهای مختلفی رشد کنند، از جمله روی تنهها و چوب، خاک، مواد آلی و روی مواد تجاری نیز. تأثیرات قارچها بر انسان و محیط زیست بسیار نیرومند است و در زمینههایی مانند تغذیه، داروسازی، محیط زیست و کشاورزی کاربرد دارند.
برخی از خواص قارچها که به عنوان غذا و درمان استفاده میشوند عبارتند از:
- تامین مواد مغذی: قارچها منبع عالیی از ویتامینها، مواد معدنی و فیبر هستند. آنها حاوی پروتئین، کربوهیدرات، ویتامینهای گروه B، ویتامین D و کلسیم، فسفر، پتاسیم و سدیم هستند.
- قدرت ضد قارچی و ضد سرطانی: برخی از قارچها می توانند خاصیت ضد قارچی و ضد سرطانی داشته باشند. برای مثال، قارچ رِیْشَهای، قارچِ شیطانی، قارچ مایتاکی، و قارچ رئوسی.
- دارای خواص ضد التهابی: برخی از قارچها می توانند خواص ضد التهابی داشته باشند و به عنوان درمانی برای بیماریهای التهابی از جمله آرتریت روماتوئید استفاده شوند.
- تقویت سیستم ایمنی بدن: قارچها میتوانند در تقویت سیستم ایمنی بدن موثر باشند و به عنوان غذایی مناسب برای افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، مثلاً بیماران سرطانی یا آنفولانزا، مورد استفاده قرار گیرند.
- تأثیر مثبت بر سلامت قلب: مصرف قارچها میتواند به حفظ سلامت قلب کمک کند. آلفا و بتا گلوکانهای موجود در قارچها میتوانند مقدار کلسترول بد را در خون کاهش دهند و از عملکرد سیستم قلبی و عروقی بهبود بخشند.
کاهش وزن و لاغری
قارچ یکی از مواد غذایی محسوب می شود که تقریبا در تمام رژیم های لاغری دیده می شود. دلیل این امر این است که قارچ علاوه بر اینکه فاقد چربی می باشد، دارای مقادیر غنی از پروتئین طبیعی و فیبر می باشد که برای کاهش وزن مناسب هستند.
فیبر موجود در قارچ می تواند از پرخوری جلوگیری کند. علاوه بر این پروتئین موجود در قارچ برای هضم شدن نیاز به افزایش عملکرد متابولیسم بدن دارد که می تواند به چربی سوزی بدن کمک کند که در نتیجه باعث کاهش وزن می شود.
درمان کم خونی
اگر با علائمی مثل خستگی مداوم، سر درد و برخی مشکلات گوارشی مواجه هستید احتمال دارد که به کم خونی مبتلا باشید. برای رفع کم خونی توصیه می شود مواد غذایی مصرف کنید که دارای منابع غنی از آهن و مس باشند.
قارچ سرشار از اهن می باشد و به همین دلیل می تواند به افزایش تولید گلبول های قرمز کمک کند که در نتیجه به درمان کمک خونی می انجامد. علاوه بر این مس موجود در قارچ هم باعث می شود که بدن در جذب آهن موفق تر عمل کند.
کاهش کلسترول خون
جالب است بدانید که قارچ فاقد کلسترول می باشد و به دلیل وجود مقادیر غنی پروتئین، فیبر و انواع آنزیم های خاص می تواند به کاهش کلسترول خون کمک کند. علاوه بر این مصرف مرتب قارچ می تواند خطر ابتلا به برخی بیماری های قلبی عروقی را به طور محسوسی کاهش دهد.

کاهش فشار خون بالا
یکی دیرگ خاصیت های مهم مصرف قارچ این است که می تواند به کاهش فشار خون بالا کمک کند. قارچ حاوی مقادیر سرشاری از پتاسیم می باشد و به همین دلیل علاوه بر کاهش فشار خون بالا می تواند به گشاد شدن عروق نیز کمک کند.
تقویت حافظه
مصرف قارچ می تواند به دلیل پتاسیم بالا به افزایش جریان خون و اکسیژن رسانی به مغز کمک کند که در نتیجه باعث تقویت حافظه و عملکرد شناختی مغز می شود. بهبود عملکرد شناختی مغز می تواند باعث پیشگیری از بیماری هایی مانند آلزایمر شود.
تقویت استخوان ها
یکی از مشکلاتی که در سنین پیری گریبان گیر انسان ها می شود پوکی استخوان می باشد. مصرف مواد غذایی که حاوی کلسیم هستند باعث می شود که در سنین پیری نگران عارضه هایی مانند پوکی استخوان و درد مفاصل نباشید.
قارچ یکی از انواع مواد غذایی سرشار از کلسیم می باشد که اگر به طور صحیح در رژیم غذایی شما قرار بگیرد علاوه بر اینکه باعث پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان می شود، می تواند به تقویت و سلامت استخوان ها نیز کمک شایانی کند.
مفید برای دیابت
طبق آخرین تحقیقات مشخص شده است که ممکن است قارچ به کاهش قند خون و بهبود مقاومت به انسولین کمک کند. البته این تحقیقات در حال حاضر همچنان ادامه دارد و نتایج نهایی آن به طور قطع منتشر نشده است.
یکی دیگر از فواید قارچ برای افراد مبتلا به دیابت این است که مصرف قارچ به دلیل وجود فیبر غذایی ممکن است باعث کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم شود. البته با توجه به اینکه این نتایج به طور کامل تایید نشده است بهتر است قبل از مصرف قارچ با پزشک مشورت کنید.
مسمومیت با قارچ
قارچ های پرورشی اکثرا سالم هستند ولی اگر از قارچ های وحشی مصرف کردید و با علائمی مانند گرفتگی عضلات، جنون آنی، حالت تهوع و اتفراغ و تشنج روبرو شدید شما مسموم شده اید و باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
این تنها چند مثال از خواص قارچها هستند و هنوز بسیاری از تحقیقات برای بررسی خواص دیگر قارچها در حال انجام است.